Trong căn nhà khoảng 40m2 ở quận Hoàng Mai (Hà Nội), hàng ngày anh Nguyễn Hoàng Anh miệt mài chế tác trang phục 54 dân tộc Việt Nam cho búp bê để giới thiệu cho bạn bè.
Là họa sĩ, có cơ hội được trải nghiệm, đi đến các vùng miền của đất nước, đặc biệt là vùng núi, vùng sâu vùng xa, anh Nguyễn Hoàng Anh (quận Hoàng Mai, Hà Nội) mê say vẻ đẹp của các bộ trang phục truyền thống. Với anh, việc thiết kế trang phục 54 dân tộc như một mối nhân duyên.
Đến từng bản làng để cảm nhận đời sống của những người đồng bào dân tộc thiểu số, nghe họ chia sẻ về những câu chuyện dân gian, xem họ mặc trang phục truyền thống, mỗi một lần tiếp cận lại cho anh những sự tìm tòi mới mẻ và những chất liệu riêng.
Trong căn nhà khoảng 40m2, hàng ngày anh Nguyễn Hoàng Anh miệt mài chế tác trang phục 54 dân tộc Việt Nam cho búp bê để giới thiệu cho bạn bè.
Chia sẻ về ý tưởng làm trang phục dân tộc cho búp bê, họa sĩ Nguyễn Hoàng Anh nói: “Là họa sĩ, tôi thường hay đi du lịch để lấy cảm hứng cho những bức tranh của mình. Sau hơn 2 năm lang thang ở các tỉnh vùng núi phía Bắc, tôi rất yêu thích chất liệu thổ cẩm của đồng bào dân tộc. Khi về Hà Nội, thấy các sản phẩm búp bê mặc đồ bằng giấy và len trong quầy lưu niệm, tôi đã nghĩ đến việc làm sản phẩm búp bê sao cho có hồn nhất, khách du lịch chỉ nhìn qua sẽ bị cuốn hút ngay''.
Anh chọn mua các con búp bê có kích cỡ dài 25 và 35 cm. Mẫu 35cm có nhiều “đất” để phơi bày họa tiết mà họa sĩ gửi gắm. Búp bê 35cm có mức giá 3,5 - 4 triệu đồng. Dù mỗi sản phẩm có giá cao là vậy, thế nhưng có nhiều thời điểm anh không có hàng để bán, vì để làm mỗi sản phẩm kỳ công mất rất nhiều thời gian.
Họa sỹ Nguyễn Hoàng Anh đã làm hàng nghìn sản phẩm búp bê mặc trang phục dân tộc Việt Nam.
Để thực hiện kế hoạch của mình, anh dành thời gian tìm hiểu về truyền thống văn hóa, đặc điểm của từng dân tộc và bộ trang phục của họ, cùng ăn ở, sinh hoạt với đồng bào, lắng nghe chia sẻ, xem cách họ may mặc... để lấy cảm hứng chế tác. Anh quan niệm việc làm sản phẩm búp bê mặc trang phục dân tộc là sự kết hợp giữa hội họa và thời trang.
Việc chế tác một sản phẩm gồm rất nhiều công đoạn. Đầu tiên là nghiên cứu trang phục về kiểu dáng và chất liệu vải, rồi tiến hành làm phôi bằng composite. Tiếp đến là tạo hình và vẽ mặt cho búp bê với yêu cầu khuôn mặt hồn hậu, mộc mạc và giản dị. Cuối cùng là may trang phục và gắn phụ kiện như gùi, chiêng, trống, khăn, mũ cho từng sản phẩm.
Theo anh, mỗi dân tộc có trang phục đặc trưng, thể hiện qua những nét hoa văn, họa tiết độc đáo; do đó, các sản phẩm dường như rất ít bị ''đụng hàng'' khi nam họa sĩ còn khéo léo kết hợp phụ kiện đi kèm váy áo.
Nam họa sĩ thành thạo trong từng đường kim, mũi chỉ.
Trong các công đoạn, việc tạo hình cho khuôn mặt đòi hỏi tài năng của người họa sĩ, phải vẽ làm sao để thể hiện được hồn của búp bê. Ngoài ra, việc phối màu cũng như thiết kế kiểu dáng của trang phục cũng phải được thực hiện công phu để giống trang phục gốc.
Đến nay, họa sĩ Nguyễn Hoàng Anh đã thực hiện hàng nghìn bộ quần áo tinh xảo, giống hệt bản gốc của người dân tộc Dao, Mông, Thái, Tày, Hà Nhì, Lô Lô... với đơn đặt hàng của nhiều khách trong nước và quốc tế đặt hàng. Anh đã thiết kế trang phục của 46 trong tổng số 54 dân tộc cho khoảng 5.000 con búp bê với hai kích cỡ 25 và 35 cm.
Mỗi một sản phẩm do nam họa sĩ thiết kế đều mang sứ mệnh truyền tải văn hóa, là cầu nối đưa sản phẩm của Việt Nam nói chung và của đồng bào dân tộc thiểu số nói riêng đến gần hơn với mọi người.
“Trong quá trình sáng tạo, tôi cũng đã từng thất bại nhiều lần, có những khi phải bỏ đi sản phẩm vì chế tác gương mặt không đúng tinh thần của đồng bào”, anh Hoàng Anh tâm sự.
Nguyên liệu để may trang phục cho búp bê chủ yếu là thổ cẩm và lụa của Việt Nam.
Búp bê được tạo phôi bằng chất liệu composite. Loại chất liệu này vừa bền đẹp lại vừa dễ tạo dáng.
Người họa sĩ tỉ mỉ tạo hình và vẽ nét mặt cho giống với đặc trưng của mỗi dân tộc. Theo anh Hoàng Anh, nét chung nhất trong dáng hình và khuôn mặt của hầu hết phụ nữ dân tộc là khuôn mặt tròn trịa, hồn hậu, mộc mạc.
Nam họa sĩ dành một phần tư không gian trong nhà trưng bày búp bê ''diện'' trang phục truyền thống của các dân tộc Việt Nam.
Anh dành hai năm đi khắp bản làng vùng núi phía Bắc để tìm hiểu truyền thống văn hóa, đặc điểm từng dân tộc và trang phục của người đồng bào dân tộc thiểu số. Anh không ngại cùng ăn ở, sinh hoạt với đồng bào, tận mắt chứng kiến cách họ dệt vải, thêu tay để lấy cảm hứng chế tác.
Anh Hoàng Anh bộc bạch: Khi được sờ vào từng miếng vải dệt tay, trang phục các bà, các mẹ mất hàng năm hoàn thiện, mình mê mẩn đến “quên lối về”.
Theo anh, mỗi dân tộc có trang phục riêng, thể hiện qua từng hoa văn, họa tiết. Đặc biệt, một số dân tộc có cách thiết kế trang phục của phụ nữ có chồng khác những thiếu nữ tuổi đôi mươi. Anh đã thực hiện hàng nghìn bộ quần áo tinh xảo, giống hệt bản gốc của người dân tộc Dao, Mông, Thái, Tày, Hà Nhì, Lô Lô...
Theo nam họa sĩ, việc thiết kế những trang phục bé để mặc cho búp bê như thế này khó hơn những sản phẩm thật rất nhiều, vì độ sai lệch thông số là gần như không có.
Với hàng trăm sản phẩm trưng bày tại nhà, anh có thể thuyết minh tỉ mỉ các nét đặc trưng trong trang phục của từng đồng bào.
Với anh, búp bê không đơn thuần là quà tặng mà còn là cầu nối văn hóa.
Những bộ trang phục rực rỡ sắc màu được anh làm tỉ mỉ từng chi tiết.
Theo chia sẻ của anh Nguyễn Hoàng Anh, những con búp bê nhỏ độc đáo này dù có giá lên tới 3 - 4 triệu đồng nhưng vẫn được rất được nhiều người trong và ngoài nước yêu thích tìm mua.
Qua từng mũi kim, đường chỉ sáng tạo trang phục và các nét vẽ trên khuôn mặt, những cô búp bê trở nên có hồn hơn.
Hiện nay, anh Hoàng Anh đã chế tác trên 5.000 búp bê mặc trang phục của 46 dân tộc.
